Concas a unu movimentu linguìsticu sardu

Retzimus e publicamus custu artìculu de su sòtziu Lìngua Bia.

Chi imbucais a su giassu de ELEN s’assòtziu europeu chi amparat is Lìnguas de su Logu, o bosi ligeis s’interbista a su segretàriu generali suu, bosi ndi acatais chi is Lìnguas de Logu in totu Europa funt batallendi, a totu aguantai contras de s’assimiladura linguìstica, àstula bogada de custa sociedadi neolibberista chi est faendidhi de mama e nosi bolit totus agualis.

Chistionant e batallant, cun manifestadas mannas, po is “scolas fitianas” e po sa “co-uficialidadi”. In Sardìnnia totu frimu est. De diora. Chi pigaus is primus lìbburus asuba de “minorias linguìsticas” in Itàlia (custa espressada tocat a dha mudai cun “Lìnguas de Logu”) a su sardu no dd’arremonant giai mai.

Ma lasseus a un’atra dì un’anàlisi stòrica, ca tocat a dda fai, asuba de is faddinas fatas, po nosus imoi aturat acetotu su barrancu.
In Sardìnnia unu movimentu linguìsticu, fartat? S’arrespusta est ca EJA.
Ddoi at centenas, millenas de personis chi s’iant a bolli pinnicai apari in d-unu movimentu linguìsticu unitàriu, prurali, lìbberu e chi impunnat a su primori in sa sociedadi sarda? Torra ca EJA.

Intzandus poita est chi no s’acrarit e, mescamenti, bosatrus chi seis ligendi custas arrigas, poita est chi no ddu strantaxeus?

Nosus bieus dus barrancas prus mannus, chi depint mudai acoitu in dus impinnus.

Su primu est ca chini pigat a coru su sardu no oberit is sentidus a sa militàntzia personali e polìtica.
Chi ddu faiat invecis mudàt totu e allestru puru.

Su sigundu barrancu est ca, a nai sa biridadi, nisciunu partidu polìticu “mannu” presenti in Sardìnnia ddu pigat a coru su sardu. No dd’at ancora amostau su Psd’Az de dus annus e mesu a oi cun sa presidéntzia de Solinas, ma nimancu is àterus.

Arremonendi torra su primu puntu, s’impinnu podit essi craru e apretosu: donniunu bivat desei s’amori suu po su sardu, a solu puru, che militàntzia individuali, personali e polìtica.

Arremonendi torra su sigundu puntu invecis, acetotu s’impinnu est craru, ma no est fàcili a fai: apoderai sceti is fortzas polìticas chi s’ant a pigai a coddu is fainas de fai aingìriu de sa lìngua sarda.

Un’arresùmini sériu, asseliau e chi faiat scentìficu, asuba de sa polìtica linguìstica de bint’annus a oi, chi eus averiguau puru chi no at funtzionau, no depit strobbai a su strantaxamentu lestru, de unu movimentu linguìsticu mannu, chi cuntzertit de polìtica ma bivendidda de parti de aintru, chena de ndi sunfriri bessendindi tzeracu.

Ita si podit e si depit fai?

Arreconnosciaus s’apretu de unu movimentu linguìsticu mannu inclusivu, prurali, chi s’arreconnoscat in su fai, chi bivat sa socedadi e in sa socedadi si sbodhichit;
Chi est in su movimentu linguìsticu, e totu is chi trabballant a s’audeterminatzioni de sa Sardìnnia depiant essi aintru, studit su sardu;
Chistioneus su sardu, si fatzat una “mudadura de s’italianu”;
Fatzaus fainas de “militàntzia linguìstica” apariciadas comenti si spetat e abbitadas;
Chistioneus su sardu a is giòvunas e a is giòvunus;
Acabbusseus sa vida nosta in su sardu, in sa scola, in is logus de trabballu, in is mèdia, in su sprèviu. Oindì gi fait.

Oindì gi fait. Oindì teneus is amostus internatzionalis, stùdius scentìficus e unu niaxi de àteras ainas. Nosi abetat una caminera longa, ma chi no dda pigaus imoi no dd’eus a pigai mai.

In prus

Interbista a Davyth Hicks, segretàriu de ELEN impitzus Europa e Sardu. Inoghe.

Artìculu prus bètzuCile, una mapuche eletta presidente dell’organo che riscriverà la Costituzione
Ateru artìculuProcessi italiani, processi kafkiani